Цагаан сар хэдий хүйтэн жиндүү цагт болдог ч гэлээ айсуй хаврын анхны дохиог бидэнд авчирдгаараа сайхаан сайхан. Шинийн нэгний өглөө өмнөх өдрөөсөө илүү дулаан ч болсон юм шиг, сэтгэл дагадаг байх даа. Энэ л өдөр хавьд уулзаагүй ах дүүс хоорондоо уулзалдаж, ахмад настнаа хүндлэн, идээ будаагаа идэн, инээж хөхрөлдөн энэ тэрийг хөөрөлдөх юутай таатай. Ийнхүү урт хаврыг өнгөрөөх эрчим хүчээ хуримтлуулах мэт идэж ууж, инээж наргиж авцгаагаад маргаашнаас нь өнөөх л “өчүүхэн ч чөлөө завгүй” мэт амьдрал үргэлжилнэ дээ.

Хүн гэгч сонин амьтан ажээ. Баярлахаараа нэг л их өлсөж ундаассан мэт идэж ууцгаа...

Лоохууз, Нямбуу гээд соц нийгмийн үеийн төрд адлагдсан хэдэн хүмүүс байлаа. Тэр үед хөдөөгүүр тэдний эсэргүү хэргийг таниулах хурал хийж байжээ. Тэгтэл нэг малчин “Төр засгийнхаа эсрэг ийм муухай юм хийсэн хүнийг тэгээд яаж шийтгэдэг хэрэг вэ?” гэж асууж орхив. “Нөхөр Лоохуузыг малчин болгосон...” гэсэн хариуг сонсоод “Үгүй хүү минь, би хэдэн үеэрээ мал маллаж байгаа юмсан. Төр засагтаа ямар гэмт хэрэг хийчихсэн юм болоо?” хэмээн хөөрхий малчин өрөвдөлтэйеэ асуусан гэдэг.

Үнэндээ тэднийгээ бид нэг иймэрхүү маягаар л үнэлсээр ирж дээ. Малчин гэдэг нь нэг л төрлийн мэргэжил, тэгээд ч монголчуу...

Алдарт зохиолч Ж.Барамсайн “Үхэр бол амьд амьтан мөн” хэмээх егөө өгүүллэг бий. Гайхамшигтай зохиол, иймэрхүү зүйл амьдралд мөн ч олон тохиолддог доо. Ийм юм хийчихгүй юмсан гэж бодохоор өөрөөсөө ч айдаг юм. Түүний өгүүллэгийн загвар, санаагаар бас нэгэн өөр зүйлийг түншээд авахад болмоор санагдаад үүнийг бичлээ.

Аймшигт долоон сарын нэгэн бидэнд ямар сургамж үлдээсэн бол... Үнэхээр тэнд тийм эвдэж сүйтгэхийн дон туссан “хүн сүрэг” байв уу, эсвэл хийж байхаа олж ядсан адал балмад этгээдүүд байв уу, морин хуур эвдэж, урлагийн бүтээл сүйтгэж, жүжигчдийн хувцас, малгай давхарлан өмсөж гүйлдсэн зүгээр л хий хоосон “марзганагчид” уу, үнэхээр шударга бус сонгуульд дургүйцсэн энгийн шударга иргэд маань байв уу?

Аливаа шударга бус зүйлд дургүйгээ хүрвэл бид жагсаад үгээ хэлчихдэг, баярлавал Сүхийн талбай дээрээ хэний ч албадлагагүйгээр цуглаад баярласан шиг баярлачихдаг эрх чөлөөт, ардчилсан монголын иргэд би...

Монголын радио хятадаар мэндлэхэд би үхнэ... (Яруу найрагч Б.Галсансүхийн 2006 онд “Болор цом”-д уншсан шүлгээс)

“Соёл иргэншлээс хол хөндий уудам талын дунд монгол гэрт хэдэн монгол ердөө л өрнө зүгт Египтийг эзлэх, дорно зүгт өмнөд Хятадыг дайлах “яль шальгүй” төлөвлөгөөг хэлцэж байв. Дэлхийг эзэгнэх ийм том цар хүрээтэй төлөвлөгөөг үнэнээсээ буурьтай хэлэлцэж байсан өөр тохиолдол хүний түүхэнд гараагүй ээ. Мөнх хаан дүү Хүлэгүдээ Африк хүртэл аялах саналыг тавьсан нь зуун жил үргэлжилсэн Хүлэгүгийн хаант улс буюу Персийн Ил хаадын улсын суурийг тавьсан байна”.

Баабарын “Монголын түүх” номы...